O tym, że nasza obecność i działania w Internecie zostawiają po sobie ślad chyba nie trzeba już nikogo przekonywać. To co po nas pozostaje, to tak zwany digital footprint czyli cyfrowy odcisk.
Czym jest digital footprint?
Ogólnie mówiąc, to ślad wszelkiej działalności użytkownika w środowisku cyfrowym. Użytkownikiem jest zazwyczaj osoba, ale może to dotyczyć również organizacji. Część śladu łatwo jest w Internecie zauważyć i zidentyfikować, a o części sam użytkownik może nie mieć świadomości. Do tej pierwszej kategorii zaliczają się przede wszystkim wszelkie informacje i publikacje, które sami świadomie puszczamy w świat. Polubiłeś post na Facebooku, wdałeś się w dyskusję na Twitterze czy opublikowałeś artykuł na LinkedIn? Twój digital footprint jest bogatszy o te treści.
Jednak na nasz osobisty ślad składa się o wiele więcej niż tylko umieszczone przez nas treści z portali społecznościowych. Innego typu dane na nasz temat będące elementem digital footprint to wizyty i logowania na portalach internetowych, adres IP, lokalizacja czy pora dnia, kiedy jesteśmy aktywni.
O co całe to zamieszanie
No dobrze, ale czemu to właściwie służy? Zastosowania digital footprint są różne. Zrób mały eksperyment. Otwórz w nową kartę Google lub inną preferowaną przez ciebie wyszukiwarkę i wpisz swoje imię i nazwisko. Przejrzyj wygenerowane wyniki, zarówno strony jak i zdjęcia. Co znalazłeś? Czy byłbyś zadowolony, jeżeli na to samo natknie się potencjalny pracodawca lub partner biznesowy? Warto zrobić to samo z często używanymi nickami. Warto sprawdzić czy przypadkiem pod jednym pseudonimem nie odsłaniamy całej naszej aktywności w sieci pozwalającej na zbudowanie naszego cyfrowego odpowiednika.
Poza ciekawskimi entuzjastami Google, z twojego śladu korzystają również firmy. Według analizy opublikowanej w 2013 roku treści, które polajkowaliśmy na Facebooku pozwalają na przewidzenie z dużym prawdopodobieństwem takich cech użytkownika jak rasa, wyznanie, poziom inteligencji, orientacja seksualna czy korzystanie z używek. Odpowiednie algorytmy mogą w ten sposób ujawnić informacje o użytkowniku, których on sam nie chciałby udostępnić. Ponadto, dane z naszego śladu, szczególnie w zagregowanej formie, mogą interesować firmy marketingowe które wykorzystają je w swoich działaniach.
Informacje na swój temat przekazuje również twoje urządzenie i przeglądarka, często pozwalając zidentyfikować cię na podstawie bardzo niszowych elementów, na których temat prawdopodobnie nie masz nawet świadomości. To z kolei nazywa się browser fingerprint. Takie dane mogą być wykorzystane do potwierdzenia tożsamości użytkownika i zapobiegania oszustwom, ale również śledzenia go na różnych stronach internetowych w celu zbierania informacji na temat preferencji czy nawyków. Jeżeli chcesz się przekonać, czy odcisk twojej przeglądarki jest unikalny możesz skorzystać ze strony Am I Unique?, która porówna go z ponad 4,2 mln śladami w swojej bazie. Sprawdzisz tam również które elementy czynią cię unikatowym.
Zarządzanie swoją cyfrową personą
Nie da się całkowicie uniknąć swojego cyfrowego odcisku. Nawet jeżeli nie masz Facebooka, a konta na Twitterze używasz tylko do czytania, strony, które odwiedzasz i tak będą zbierały informacje na temat twojego zachowania, przeglądarki i urządzenia, z których korzystasz. Warto go jednak weryfikować, szczególnie te elementy, nad którymi masz kontrolę. Jeżeli podczas wcześniejszego eksperymentu z wyszukiwarką znalazłeś coś, co nie powinno wisieć w sieci – postaraj się to usunąć. Sprawdź dla kogo widoczne są treści, które publikujesz na portalach społecznościowych i kontroluj komu je udostępniasz. Odwiedzając strony poświęć minutę na zaakceptowanie tylko tych plików cookies, które są niezbędne, zamiast automatycznie akceptować wszystkie. Nie możesz pozbyć się swojego śladu, ale możesz nim zarządzać i kontrolować, jakie informacje na twój temat dostępne są w sieci.
Źródła:
Bahemia N., Digital footprints: the path to our deep dark secrets, 2020.
Kosinki M., Stillwell D., Grapel T., Private traits and attributes are predictable from digital records of human behavior, “PNAS”, 2013, t. 110, nr 15, s. 5802-5805.
Nawi A., Hussin Z., Ren C. C., et al., Identifying the Types of Digital Footprint Data Used to Predict Psychographic and Human Behaviour, w: ICADL 2020: Digital Libraries at Times of Massive Societal Transition, red: Ishita E., Pang N.L.S., Zhou L., 2020, s. 287-296.
