OSINT (Open Source Intelligence) to metoda pozyskiwania i analizy publicznie dostępnych informacji, takich jak treści z mediów społecznościowych, forów internetowych czy rejestrów publicznych. Dzięki niej służby mogą skuteczniej identyfikować potencjalne zagrożenia oraz analizować działalność osób podejrzanych o udział w przestępczości i terroryzmie. Monitoring aktywności w sieci pozwala na szybkie wykrywanie powiązań oraz przeciwdziałanie potencjalnym atakom.
Atak terrorystyczny w Nowym Orleanie
1 stycznia 2025 roku w Nowym Orleanie doszło do tragicznego ataku terrorystycznego. Mężczyzna prowadzący białego Forda F-150 Lightning wjechał w tłum świętujących Nowy Rok ludzi, a następnie zderzył się z dźwigiem budowlanym. Po kolizji wysiadł z pojazdu i otworzył ogień do interweniujących policjantów, raniąc dwóch funkcjonariuszy. Napastnik został postrzelony i zmarł na miejscu.
Sprawcą okazał się 42-letni Shamsud-Din Jabbar, weteran armii Stanów Zjednoczonych, który służył w Afganistanie w latach 2009–2010. W jego samochodzie znaleziono flagę Państwa Islamskiego, co skłoniło FBI do zaklasyfikowania ataku jako akt terroru. Tego samego dnia doszło do eksplozji pojazdu Tesla Cybertruck przed Trump International Hotel w Las Vegas. Oba pojazdy wynajęto za pośrednictwem tej samej aplikacji, co sugeruje możliwość istnienia większej siatki sprawców. Śledczy badają możliwe powiązania między incydentami.
W wyniku zamachu w Nowym Orleanie śmierć poniosło 15 osób, w tym napastnik, a 35 osób zostało rannych. Władze miasta i kraju zaoferowały wsparcie rodzinom ofiar.
Kim jest Państwo Islamskie (ISIS)?
Państwo Islamskie (ISIS) to dżihadystyczna organizacja terrorystyczna powstała w 2004 roku jako Islamskie Państwo w Iraku (ISI), później przekształcone w ISIS. Grupa dążyła do utworzenia kalifatu opartego na radykalnej interpretacji prawa szariatu i odpowiada za liczne zamachy terrorystyczne oraz zbrodnie wojenne. Mimo utraty większości kontrolowanego terytorium, jej członkowie nadal prowadzą działania propagandowe i organizują ataki na całym świecie, często wykorzystując Internet do rekrutacji nowych bojowników.
Śledztwo OSINT w sprawie ataku
Specjaliści OSINT analizują działalność Jabbara w mediach społecznościowych oraz jego aktywność na forach internetowych, próbując ustalić, czy działał sam, czy był częścią większej siatki terrorystycznej. Kluczowe znaczenie mają:
- Powiązania online – przegląd kontaktów i interakcji napastnika w sieci;
- Analiza materiałów znalezionych w pojeździe – sprawdzenie, czy zawierały treści ekstremistyczne;
- Identyfikacja współsprawców – analiza wynajmu pojazdów i transakcji online;
- Geolokalizacja – śledzenie miejsc, w których Jabbar przebywał przed atakiem.
Nowoczesne narzędzia OSINT, takie jak Maltego i Shodan, odgrywają kluczową rolę w śledztwie. Maltego umożliwia analizę połączeń między osobami, mediami społecznościowymi i innymi otwartymi źródłami. Natomiast Shodan pozwala na wykrywanie podłączonych do internetu urządzeń, co może pomóc w identyfikacji możliwych cyberpowiązań ataków.
Głosy specjalistów OSINT
Atak w Nowym Orleanie skłonił ekspertów OSINT do analizy nowoczesnych metod radykalizacji i zagrożeń płynących z tzw. „samotnych wilków”.
Marc Polymeropoulos, były pracownik CIA, obecnie starszy nierezydent w praktyce obrony przedniej Atlantic Council’s Scowcroft Center for Strategy and Security oraz członek projektu antyterrorystycznego:
W miarę jak śledztwo toczy się w Nowym Orleanie, mam wrażenie, że niektórzy w mediach i organach ścigania odczuwają ulgę, że może to być „tylko” dzieło samotnego napastnika wilka. Może to być sprzeczne z intuicją, ale twierdzę, że samotny wilk jest o wiele bardziej niepokojący i niebezpieczny dla amerykańskich urzędników antyterrorystycznych, ponieważ jest o wiele trudniej przeniknąć do samej operacji zarówno dla organów ścigania, jak i społeczności wywiadowczej. Jest to dodatkowo zaostrzone, jeśli napastnik sam się radykalizuje, otrzymując inspirację i wskazówki na przykład wirtualnie od propagandy ISIS.
Danielle Cosgrove, członek Projektu Antyterrorystycznego Rady Atlantyckiej oraz dyrektor ds. technologii i wybitny wykładowca na Uniwersytecie Stanforda:
Noworoczny atak w Nowym Orleanie podkreśla ewoluujące zagrożenie ze strony Cyfrowego Kalifatu. Działania napastnika odzwierciedlają jego cechy charakterystyczne, w tym prawdopodobną radykalizację za pośrednictwem nieuregulowanych platform. Przejście z terytoriów fizycznych na domeny cyfrowe utrudniło wykrywanie i zakłócanie samotnych aktorów działających niezależnie, ale w zgodzie z ekstremistycznymi ideologiami.
Morgan Tadych, profesjonalista wywiadu OSINT, weteran armii i członek Atlantic Council’s Counterterrorism Project:
Atak terrorystyczny na naszą ojczyznę w Nowy Rok ma kilka przerażających cech z innymi niedawnymi aresztowaniami terrorystycznymi dokonanymi w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. We wszystkich trzech przypadkach mężczyźni niezadowoleni ze swojego życia zaczęli wchodzić w interakcje online z influencerami i stronami powiązanymi z ISIS. Podczas gdy specyfika interakcji Jabbara w Internecie nie jest jeszcze jasna, obecność flagi ISIS w jego wynajętej ciężarówce oprócz wczesnych doniesień o filmach, które opublikował promujących ekstremistyczne treści, wskazują, że był on radykalizowany w Internecie. Przed kilkoma ostatnimi latami Jabbar wydawał się prowadzić stosunkowo normalne życie; gdy jego życie osobiste rozpadało się, stał się jeszcze bardziej radykalizowany.
OSINT jako kluczowe narzędzie walki z zagrożeniami
Biały wywiad stał się jednym z kluczowych elementów walki z terroryzmem. W czasach, gdy internet jest głównym polem działania ekstremistów, analiza otwartych źródeł pozwala służbom na śledzenie zagrożeń w czasie rzeczywistym. Co istotne, wszystkie dane pozyskiwane są legalnie – bazują na informacjach, które użytkownicy pozostawiają w sieci.
Co więcej, OSINT znajduje zastosowanie nie tylko w działaniach antyterrorystycznych, ale także w życiu codziennym. Od ochrony prywatnych danych, przez identyfikację fake newsów, po odzyskiwanie skradzionych przedmiotów i analizę zagrożeń cybernetycznych.
Znaczenie OSINT
Atak terrorystyczny w Nowym Orleanie pokazuje, jak istotne jest śledzenie zagrożeń za pomocą narzędzi OSINT. Biały wywiad umożliwia identyfikację zamachowców, analizę powiązań i przeciwdziałanie kolejnym atakom. Współczesne technologie pozwalają na błyskawiczne pozyskiwanie i weryfikację informacji, co może decydować o bezpieczeństwie tysięcy ludzi.
W czasach, gdy dezinformacja i zagrożenia cyfrowe rosną, OSINT staje się kluczowym narzędziem nie tylko dla służb specjalnych, ale także dla każdej osoby dbającej o bezpieczeństwo swoje i swoich bliskich.
