Przegląd baz bibliograficznych z zakresu ochrony zdrowia w USA

by Marta Dzienkiewicz
0 komentarz
bazy informacji medycznej

Bazy informacji medycznej w USA próbują ogarnąć powstający materiał: badania, rozprawy, artykuły, książki, zdjęcia, klasyfikacje, odkrycia, leki, opisy przypadków, statystyki itd. Bazy z zakresu medycyny i nauk pokrewnych obejmują źródła od ogólnych do bardzo szczegółowych.

Są wśród nich m.in. bibliograficzne bazy danych, bazy przydatne dla praktyki medycznej opartej na dowodach, bazy interdyscyplinarne, statystyczne, dotyczące leków, produktów farmaceutycznych, patentów, bazy zawierające atlasy medyczne, książki i „szarą literaturę”.

Każdego dnia  na świecie powstaje ogromna ilość informacji na temat zdrowia – badania, rozprawy, artykuły, książki, zdjęcia, klasyfikacje, odkrycia, leki, opisy przypadków, statystyki itd. Aby je ogarnąć i usystematyzować, powstają rozmaite bazy informacji. Ilość baz z zakresu medycyny i nauk pokrewnych pokazuje nie tylko rozmiary, ale i różnorodność tematyczną istniejących źródeł – od ogólnych do bardzo szczegółowych, które skupiają się na jednej dziedzinie, zagadnieniu czy chorobie.

Co obejmują amerykańskie bazy danych?

  • bibliograficzne bazy danych
  • bazy przydatne dla praktyki medycznej opartej na dowodach
  • bazy interdyscyplinarne
  • dane statystyczne
  • informacje o lekach i produktach farmaceutycznych
  • informacje o patentach
  • atlasy medyczne
  • książki
  • „szarą literaturę”

Lista wszelakich dostępnych baz, aktualizowana przez Uniwersytet w Utah na stronach uczelni, obejmuje niemal 400 pozycji! Pracownicy uniwersyteckiej biblioteki tworzą też Eccles Health Sciences Library Research Guides, który przejrzeć w całości – to prawdziwe wyzwanie.

Najważniejsze bazy informacji medycznej

Medline, EMBASE i The Cochrane Library to 3 najważniejsze w świecie medycznym bazy. Są kluczowe i niezbędne wręcz źródła informacji naukowej i wiedzy w zakresie nauk biomedycznych i zdrowia publicznego.

PubMed

PubMed – Medline – to baza tworzona przez National Library of Medicine Stanów Zjednoczonych. Jest to baza bibliograficzna, indeksuje więc zawartość czasopism naukowych z zakresu biomedycyny i zdrowia. 

Wykaz dziedzin ujętych w bazie PubMed-Medline:

  • medycyna
  • farmacja
  • pielęgniarstwo
  • stomatologia
  • weterynaria
  • system opieki zdrowotnej
  • nauki przedkliniczne

Baza zawiera ponad 28 milionów rekordów bibliograficznych pochodzących z ponad 5200 czasopism ukazujących się w 40 językach od 1950 r. Znaczna większość rekordów jest w języku angielskim, a około połowa rekordów pochodzi z czasopism wydawanych w USA. Medline jest najważniejszym komponentem ogromnego i chyba największego portalu medycznego udostępnianego w Internecie bezpłatnie – NLM Gateway. Dostęp do bazy oferowany jest także na platformach wydawców komercyjnych tj. Ebsco czy ProQuest. MEDLINE stosuje specjalistyczny tezaurus MeSH (Medical Subject Headings) do wyszukiwania informacji.

EMBASE

EMBASE – baza oprócz czasopism z zakresu medycyny i nauk pokrewnych indeksuje czasopisma dotyczące farmacji i farmakologii, stąd jest pomocna przy wyszukiwaniu informacji o lekach. Jest tworzona przez wydawnictwo Elsevier jako efekt międzynarodowej współpracy. Zawiera 41 milionów bibliograficznych opisów artykułów z 8100 tytułów czasopism. Więcej tu czasopism w językach innych niż angielski, poza tym indeksuje 2900 tytułów, których nie notuje Medline. Ta baza posługuje się tezaurusem Emtree dedykowanym farmakologii i nazwom leków.

The Cochrane Library

The Cochrane Library – to siedem baz danych dotyczących opieki zdrowotnej tworzonych przez zespół specjalistów z całego świata. Ta współpraca powstała za przyczyną dr Archiego Cochrane’a, który w swojej książce z 1872 r. zwrócił uwagę na to, że w międzynarodowym środowisku medycznym nie analizuje się w wystarczającym stopniu faktycznych wyników opieki zdrowotnej. Tak powstała baza, która zawiera różnego typu wysokiej jakości dane, oparte na dowodach naukowych, które mają pomagać w podejmowaniu decyzji w opiece zdrowotnej. Dzięki niej mamy dostęp m.in. do przeglądów krytycznych publikacji, streszczeń dotyczących efektywności procedur medycznych i doświadczalnych, bibliografii prób klinicznych nieindeksowanych w systemie Medline.

Bazy bibliograficzne

Oprócz  ogólnych baz danych istnieje mnóstwo tematycznych baz bibliograficznych z różnych dziedzin nauk medycznych. Tu podam tylko parę przykładów z terenu Stanów Zjednoczonych:

PsycINFO – znajdziemy tu informacje o artykułach z psychologii w powiązaniu z dziedzinami nauk medycznych takich jak psychiatria, socjologia, pielęgniarstwo, farmakologia, antropologia. Uwzględnia najstarsze tytuły czasopism z psychologii wydawane od 1920 roku. Bazę udostępnia American Psychological Association.

TOXLINE – obejmująca rekordy z zakresu toksykologii i substancji szkodliwych; tu możemy znaleźć odniesienia do literatury na temat biochemicznych, farmakologicznych, fizjologicznych i toksykologicznych skutków narkotyków i innych substancji chemicznych.

OMIM – to baza chorób uwarunkowanych genetycznie. Można tu znaleźć informacje o 16000 genach i ich mutacjach!

Drugs@FDA – baza publikowana i udostępniana przez U.S. Food and Drug Administration. Tu sprawdzimy informacje o wszystkich lekach i preparatach, które są obecnie dopuszczone do sprzedaży w Stanach Zjednoczonych.

Atlasy medyczne

Amerykańskie strony publikują też znakomite atlasy anatomiczne. Jest ich wiele, tu znajdziesz kilka przykładów:

Visible Human – tu znajdziemy trójwymiarowe obrazy ludzkiego ciała;

Atlas of Dermatology – to źródło informacji poświęcone tematom związanych ze skórą;

Atlasy anatomiczne – to zbiór atlasów poświęconych anatomii.

You may also like